Bert Bokhoven ontmoet Einstein

Wij hebben een probleem. Een groot probleem. Mijn vrouw heeft te horen gekregen dat zij een kwaadaardige tumor heeft van de ergste soort. Een verpletterende boodschap. Ongeloof, boosheid, wanhoop en verdriet strijden om voorrang. Dit kan niet waar zijn. Het is niet eerlijk. Dit heeft zij niet verdiend. Juist zij niet, die altijd streed voor anderen en vaak het onmogelijke waar kon maken. Nu moet zij voor zichzelf vechten. Wij helpen haar met alles wat in ons is. Maar, wij staan machteloos.  De titel van Bach’s cantate “Aus tiefer Not schrei ich zu Dir” schiet mij te binnen, maar wat kan ik er allemaal mee. 

Wat zou Bert Bokhoven – de onbekende filosoof - hier nu van vinden ? Hoewel Bert in zijn algemeenheid niet primair reageert, kwam er toch weer een inzicht van Bert die – zoals gebruikelijk  weer oorverdovend en overdonderend simpel was. “Zelfs de grootste hoop stront, bevat nog vruchtbare zaadjes”, reageerde Bert. Ik was verbijsterd. Wat bedoelt Bert ? Wat zijn dit voor grappen ?  Natuurlijk begreep Bert mijn reactie van ongeloof, maar hij dacht nog eens verder na en kwam tot een uitspraak van Albert Einstein. Einstein heeft namelijk eens opgemerkt dat het Universum vriendelijk voor ons is. “Nou en”, zei ik tegen Bert, “wat moet ik daarmee ?” “Nou”, zei Bert, "ga er nu eens van uit dat ook al gebeuren er vreselijke dingen met jou of met je naasten, het Universum daar een toch vriendelijke bedoeling mee heeft. En als je daar dan eens goed over nadenkt dan zul je merken dat er toch altijd weer lichtpuntjes zijn. Net zoals die zaadjes in die hoop stront". Dikke toeter denk je dan, maar Bert heeft me wel aan het denken gezet. Ik weet op dit moment nog helemaal niet wat die goede bedoelingen van het Universum dan wel zouden kunnen zijn, maar het helpt wel. 

En toen begon ik het een ietsje verder te begrijpen.  Want had Bert mij onlangs in het artikel “Bert Bokhoven ontmoet Rumi” nog  gewezen op het gedicht “Het Gastenhuis” ?. En stond daar niet in dat je elke gast moet verwelken als een welkome gast, ook al is hij nog zo vervelend omdat hij namelijk een boodschapper zijn.  En misschien is de kwaadaardige tumor ook wel een boodschapper.  Ik weet nog niet hoe, maar misschien, misschien. 

En wat toen Bert mij onlangs in het artikel “Bert Bokhoven ontmoet God” had geadviseerd om naar God te gaan. Op mijn eigen manier en geheel zoals ik ben. Want toen ben ik God gaan zeggen dat ik hem opdroeg om te zeggen, dat het niet zo is. 

En dan gebeuren er dingen. Ik hoorde op de radio “Zeg me dat het niet zo is” van Frank Boeijen. En terwijl ik met mijn vrouw in het bos wandelde vonden we een beeldje aan een stukje van een sleutelbos. Het was een Engel. Misschien wel de Engel van Engelief. 

Enkele dagen later komen we bij de oncoloog. En we horen dat er wellicht sprake is van een zeldzame variant. Een variant met een aanzienlijk betere prognose. En dat geeft de burger moed. De moed om er voor te gaan. De moed om niet op te geven. En dat was ook de boodschap van Bert naar aanleiding van zijn ontmoeting met de Dalai Lama” en diens gedicht “Never give up, no matter what’ never give up”. 

Ik ben er nog niet uit. Wie het weet mag het zeggen. Maar het was wel de eerste keer dat Bert Bokhoven sprakeloos was.

Peter Tersteeg

Bert Bokhoven ontmoet God

Mijn vrouw heeft een tumor in haar alvleesklier. Een verpletterende boodschap. Ongeloof, boosheid, wanhoop en verdriet dringen om voorrang. Dit kan niet waar zijn. Het is niet eerlijk. Dit heeft zij niet verdiend. Juist zij niet, die altijd streed voor anderen en vaak het onmogelijke waar kon maken. Nu moet zij voor zichzelf vechten. Wij helpen haar met alles wat in ons is. Maar, wij staan machteloos. 

Wat zou Bert Bokhoven – de onbekende filosoof - hier van vinden ? Het advies van Bert aan mij: Ga naar God. Op je eigen manier. Op de manier zoals die bij je past. Op de manier zoals je zelf bent.

Ik ging naar God en gebood hem “Zeg me dat het niet zo is”. Wat zou het advies van God aan Bert zijn ?

Peter Tersteeg

 

Bert Bokhoven ontmoet de Dalai Lama

Voor de zoveelste keer ben ik naar Nepal geweest. Het was weer een prachtige reis waarbij ik vergezeld werd door een groep mensen die belangstelling hebben zowel voor onze projecten als voor het bijzondere land. Ook dit keer was het weer een zware beklimming; niet fysiek maar vooral emotioneel. Een zware tocht van emotie naar emotie; van dieptepunt naar hoogtepunt. Een groep met tranen. Je maakt zulke trieste dingen mee, dat het bijna weer mooi is. Triest dat het allemaal gebeurt, maar mooi om te voelen dat je nog mens bent. Maar hoe ga je daar dan mee om ? Een moeilijke vraag die ik dan ook graag aan Bert Bokhoven – de onbekende filosoof - wilde voorleggen. De vraag was simpel: Bert, hoe ga ik met dergelijke emotionele contrasten om ?

Want wat doe je als je een meisje van een jaar of zes tegenkomt dat misbruikt is. De moeder had helemaal niets en woonde in een hutje. Ze kon de huur niet opbrengen. Ter voldoening van de huur ging de huurbaas met grote regelmaat over het meisje heen. Afgrijselijk. Woorden schieten te kort. En wat doe je dan ? Ze komt regelmatig in ons Noble House en heeft vorige week van ons voor Dashain een prachtige roze prinsessenjurk gekregen. De tranen schieten in je ogen als je dat kind dan in haar mooie jurk ziet staan. Eventjes is zij weer blij; prinses voor één dag. Maar haar leven gaat door en wij kunnen zo weinig doen.

Wat doe je als je de verschrikkelijke verhalen van Vinita hoort. Vinita, een Nepalese  psychologe, die vanuit haar betrokkenheid misbruikte meisjes opvangt door hen onderdak te geven en hen te helpen met de verwerking van hun trauma’s. Je weet niet wat je hoort en je voelt je weer machteloos. Natuurlijk moeten we haar dan steunen. En dat doen we dan ook vanuit de overtuiging dat je doet wat je moet doen. Ook al is het een druppel, het maakt toch verschil.

We hebben de afgelopen weken drie “heath camps” georganiseerd waar mensen van heinde en ver naar toe komen om een gratis medische check-up te krijgen. Voor relatief heel weinig geld ruim 1500 mensen helpen. Een prachtige emotie om te mogen meemaken.

En dan zie je bus aankomen met “onze mongooltjes”. Bert, begrijp me niet verkeerd “mongooltjes” in de liefkozende zijn van het woord. Kinderen met het syndroom van Down die met hun moeder in een grote bus naar “ons” ziekenhuis in Bkahtapur kwamen om medisch gecheckt te worden. Een uitje voor hen want er stond ook nog een uitgebreide lunch op ze te wachten waar ze – heel zichtbaar - vreselijk van genoten. Een prachtige ervaring. Geluk kan zo gewoon zijn. Als je het maar ziet.

Een dezer dagen liep ik met Lude Rodermond – opticiënne te Zeist – bij de Pasputinath in Kathmandu. De plaats waar de rituele lijkverbrandingen plaatsvinden. Een meisje verkocht daar kralen om in haar levensonderhoud te voorzien. Ze had een bril op, maar haar ogen waren grotendeels gesloten. Ik vroeg of zij iets aan haar ogen had. Ze deed haar ogen open en ik zag haar ogen heel snel heen en weer schieten. Ik had zoiets nog nooit gezien, maar Lude herkende het. Toevallig had ik nog een bril in mijn zak die wij overgehouden hadden van het eye-camp dat we georganiseerd hadden. Niemand kon die bril gebruiken. Lude zette het meisje die bril op en tot mijn stomme verbazing stonden haar ogen praktisch stil. Om het nog beter te maken zette Lude de bril omgekeerd op de neus van het meisje. Het werkte. De steeltjes achter de oren werden omgebogen. Probleem opgelost. Prachtig om te zien !

Maar ook zie je de corruptie om je heen. Om te mogen helpen moet je eerst betalen. Schandelijk ! Je wordt belazerd waar je bij staat. Je wordt inwendig kwaad en je wilt het allemaal opgeven. Bekijk het maar. Maar ook dat is geen oplossing. En omdat anderen het niet doen, moet je het dan ook niet doen ?

Mooie momenten, slechte ervaringen. Geweldige mensen. Mensen die belangeloos helpen. Helpen met wat ze kunnen. Maar ook tegenwerking, corruptie en ongeïnteresseerdheid van Nepalezen. Hoe ga je met al die contrasten om. Soms zo heftig dat je het zou willen opgeven. Opgeven omdat het even te veel is.

Een dilemma, waar de inzichten van Bert Bokhoven een belangrijke leidraad zijn. En wederom was het antwoord van Bert verbluffend; verbluffend in al zijn eenvoud. En ook verbluffend om te zien dat Bert niet schroomt om te refereren aan het gedachtegoed van andere grote denkers in deze wereld. Bert in al zijn zo kenmerkende bescheidenheid. Bert op zoijn best. Bert verwees namelijk naar de gedachten van de Dalai Lama met zijn opmerking “kijk maar eens goed om je heen en je vindt het antwoord”.

En dat deed ik. Ik keek goed om mij heen en tijdens een wandeling een paar bergen verder achter Kathmandu vond ik het antwoord. In een hutje hing de uitspraak van His Holiness Dalai Lama XIV: “Never give up, No matter what is going on around you, Never give up”. Prachtig in al zijn eenvoud. En dan kun je er weer tegen. En kun je weer doen wat je moet doen. 

 “Never give up”

No matter what is going on
Never give up
Develop the heart
Too much energy in your country
Is spent developing the mind
Instead of the heart
Be compassionate
Not just to your friends
But to everyone
Be compassionate
Work for peace
In your heart and in the world
Work for peace
And I say again
Never give up
No matter what is going on around you
Never give up”

Dank Bert Bokhoven, dank Dalai Lama en dank aan alle mensen die het mogelijk maken om toch weer verder te gaan. Never give up, No matter what is going on around you, Never give up.

Peter Tersteeg

Bert Bokhoven over leiderschap

Tijdens een nieuwjaarsrede heb ik eens gesproken over het begrip moed. De moed van die Chinees die in 1989 met zijn plastic tasje op het Tienanmin Plein de macht van het Chinese leger trotseerde door voor die tank te gaan staan. De man die de moed had te doen wat hij moest doen. Ik zie de beelden nog voor me. De beelden van die schuifelende en aarzelende tank. De tank die stopte. Ik heb nog vaak aan die beelden gedacht. Maar misschien was ook nog wel een ander moedig man op dat moment aanwezig. De commandant van de tank ? Zijn bevelvoerend officier. We zullen het nooit weten. Moed of leiderschap ?

En als we het dan hebben over leiderschap en we kijken eens naar de afgelopen verkiezingen, wat zien we dan ? Alle haantjes mochten weer optreden om hun politieke kunstjes te vertonen. Onder het motto “het is politiek” mag je alles roepen en zeggen. De grootste onwaarheden; de meest fantastische stellingen; demagogie ten top. Een leider onwaardig. Je zou er spontaan verkiezingsuitslag van krijgen. We kregen de uitslag: het volk had gesproken. In al zijn wijsheid. En dan gaan we weer gewoon verder, alsof er niets gebeurd is. Maar toch heb ik iets gemist: leiderschap.

Maar leiderschap wat is dat dan ? Ik probeer mij dan voor te stellen wat  Bert Bokhoven, de onbekende filosoof, hiervan gedacht zou hebben. Bert Bokhoven.  Een groot man in al zijn eenvoud. Een briljant denker. Een uitmuntend filosoof, ook al had hij dat zelf niet in de gaten. Bert Bokhoven dacht na over de zin van het leven. Daar is het verder bij gebleven, want ook Bert heeft het antwoord daarop niet gevonden. En toch was Bert een denker met allure. Jammer dat er niets over hem bekend is. En helaas is Bert in vergetelheid geraakt zoals zovelen overkomt.

Nooit heb ik iets van Bert gelezen, noch heb ik hem ooit ontmoet. En verder weet ik helemaal niets van de man. Maar ik ben en blijf een groot fan van Bert. Vanwege zijn  eenvoud; vanwege zijn probleemoplossend denken.  Bert zou met de hem zo kenmerkende eenvoud ongetwijfeld tot een vlijmscherpe analyse zijn gekomen over het fenomeen leiderschap. Briljant in zijn eenvoud. Oorspronkelijk als hij is, kwam Bert tot een gedachte die zijn oorsprong vond in de getallenleer. Bert was namelijk tot het diepe inzicht gekomen dat er in essentie twee type leiders zijn. De zesjes en de achten.

De zesjes zijn uit op macht. Zij willen graag het baasje zijn en omringen zich met viertjes en vijfjes. Die viertjes en vijfjes zijn er in overvloed. Viertjes en vijfjes zijn gevoelig voor loze beloften, tenenkrommende stellingen, demagogie. Viertjes en vijfjes zijn aanhangers van de filosofie dat wanneer de feiten niet in hun gedachtewereld passen, de feiten dan maar aangepast moeten worden.  Ideale volgers voor een zesje. In die wereld moeten er even geen zeventjes bij komen, want dan raken de viertjes en vijfjes in de stress en wordt het zesje te veel geconfronteerd met zijn eigen beperkingen. Herkent u deze viertjes, vijfjes en zesjes ?

De achten vinden macht niet (meer) zo nodig. Invloed is belangrijker geworden. Achten omringen zich graag met negens en tienen.  De achten zijn niet bang om met hun beperkingen geconfronteerd te worden; de achten hebben een breed geworteld verlangen om te verbeteren en zich daarbij te omringen met mensen die hen verder kunnen helpen om hun gedachtegoed verder te ontwikkelen. De achten hebben van een zeer brede ervaringen en worden veelal wijzer naarmate zij ouder worden. De achten ervaren het als een grote eer om ook anderen verder te helpen zonder het eigen gewin voorop te stellen. Op een volstrekt natuurlijke wijze wordt hun charismatische autoriteit erkent. De achten zijn in staat te leiden zonder macht uit te oefenen. Herkent u ze ?

En juist die achten heb ik gemist.  

Peter Tersteeg

Bert Bokhoven over de loyaliteitsbalans

Onlangs werd ik geconfronteerd met de deskundigheid van een contextueel therapeut. Ik moet u bekennen dat ik er geen raad mee wist. Het ging mijn pet te boven. Het lag dan ook voor de hand om een beroep te doen op het gedachtegoed van Bert Bokhoven, de onbekende filosoof. Bert Bokhoven met zijn ongekend groot probleemoplossend vermogen. Een briljant denker die met al de hem zo kenmerkende eenvoud en bescheidenheid zijn tegenspelers met een te sterk ontwikkeld probleem genererend vermogen tot spontane zelfreflectie weet te dwingen. Intellectuele superioriteit laat zich immers her- en erkennen.

De contextueel therapeut had een rapport opgemaakt waarin het begrip loyaliteitsbalans werd geïntroduceerd. In al mijn onwetendheid richtte ik mij onmiddellijk tot Bert. En zoals gebruikelijk stond ik onmiddellijk weer versteld van het briljante denken van Bert. In een split second kaderde Bert de problematiek in tot zodanig hapklare brokken dat ik het direct begreep. Bert’s logica was richtinggevend in de benadering van het probleemveld: begin met de definitie van de gehanteerde begrippen en bereik consensus met belanghebbenden over die definities. Briljant. As simple as that.  

Contextuele therapie blijkt een therapeutische benadering te zijn die problemen en levensvragen niet los ziet van wat generaties lang is doorgegeven en ontvangen. Intergenerationeel dus. De contextuele therapie vindt haar pijlers op vier niveaus of dimensies: de feitelijke (gebeurtenissen), de psychologische (innerlijke/gevoelsniveau), de transactie (gedragsniveau) en de relationele ethiek.

De grondlegger van de contextuele therapie - een variant van de systeemtherapie - is Iván Böszörményi-Nagy (uitgesproken als Notch). Het basisidee van Nagy is dat de mens op zoek is naar balans; balans in geven en ontvangen. Om deze gedachte te illustreren confronteerde Bert Bokhoven mij met het volgende voorbeeld: een kind staat existentieel in de schuld van de ouders, omdat die hem het leven hebben geschonken. Deze bloedband (volgens Nagy) is niet te verbreken, ook al heeft het kind zijn ouders nooit gekend. Als kind is men feitelijk (1e dimensie) erkenning verplicht aan de ouders. Voor kinderen die dit niet mogen (om welke redenen dan ook) zal dit psychologische gevolgen in negatieve zin hebben (2e dimensie). Deze gevolgen vertalen zich in werkelijk gedrag waardoor je op een bepaalde manier in de wereld staat (3e dimensie). Deze drie dimensies samen bepalen de relationele ethiek (4e dimensie) van een mens: op welke manier sta ik in het leven, hoe is mijn balans. De contextuele therapie bestaat er dan voornamelijk in de consultant inzicht te geven in die niveaus: waar er (nog) geen balans bestaat, of waar nog schuld bestaat. Na het inzicht volgt ondersteunende therapie om afstand te nemen van die schuld, en de balans te herstellen.

Mijn discussie met de contextueel therapeut voelt als een discussie tussen een farmaceut en Dr Vogel. Het deed mij ook denken aan het verhaal van een mevrouw die een geweldig probleem met haar hond had. Het dier luisterde niet, gedroeg zich verschrikkelijk en was niets meet e beginnen. Tot zij een hondenfluisteraar vond die haar vertelde dat het probleem oplosbaar was door de hond een halsband te laten dragen met helende, homeopathische steentjes. Dure steentjes. Een geweldige oplossing vanuit inkomengenererend oogpunt. Toch.
    

Gelukkig kon ik mijn meningsvorming toetsen aan de inzichten van Bert Bokhoven. Ook mijn boosheid kon ik kanaliseren: het was slechts een verstoring van de loyaliteitsbalans. Mijn conclusie was helder. Het rapport van de contextueel therapeut is fantastisch, de waarnemingen zijn uitzonderlijk. Ik heb eigenlijk nog maar één heel klein dingetje: het rapport deugt niet !

U kunt zich ongetwijfeld voorstellen dat een uit een ontwikkelingsland afkomstig, getraumatiseerd meisje, met een geestelijke handicap baat heeft bij contextuele therapie. Zoals een treinmachinist ongetwijfeld ook baat zal hebben bij contextuele therapie als hij moet dealen met de omstandigheid dat weer het zoveelste slachtoffer voor zijn trein gesprongen is.

Bert Bokhoven, dank voor je inzichten. We gaan op zoek naar adequate therapie om dit kind echt te helpen met alle hulp en liefde waar zij recht op heeft. Wij doen niet mee met doen alsof we doen alsof. Wij gaan haar gewoon helpen. Volgens het gedachtegoed van Bert Bokhoven. Heel gewoon.  Simpel en doeltreffend. 

Het is te triest voor woorden. Tenzij ik Bert Bokhoven helemaal verkeerd begrepen heb.  


 Peter Tersteeg

Bert Bokhoven over perceptiemanagement

Perceptiemanagement. Het managen van de beeldvorming. De werkelijkheid iets anders verpakken om het beeld aantrekkelijker te maken. Perceptiemanagement is een vak met toekomst. Gezien mijn interesse in dit vak heb ik mij gekandideerd als hoogleraar perceptiemanagement. Ik heb er helemaal geen verstand van, maar dat is in dit specifieke geval juist een voordeel. Het gaat immers om de perceptie. Als ik mijn omgeving kan doen geloven dat ik de expert bij uitstek ben, dan is het toch goed. 

Ik wil graag met u delen dat ik mij gewend heb tot Bert Bokhoven, de onbekende filosoof. Bert is namelijk betrokken geweest bij tal van imagotransplantaties van bekende figuren. Met de hem zo kenmerkende eenvoud heeft hij een methodiek ontwikkeld om succes te behalen. Een methode met als uitgangspunt: “het gaat er niet om hoe je bent; het gaat er om hoe je overkomt”. As simple as that. Briljant in al zijn eenvoud.

Als Bert mij meeneemt in zijn denkwereld openbaart zich een verbluffend inzicht in de werkelijkheid der dingen.  De rauwe werkelijkheid; de helaasheid der dingen. Dank, Bert, voor dit Grote Begrijpen. Ik zal het gedachtegoed van Bert illustreren aan de hand van die – in het perspectief van perceptiemanagement -  zo grappige verkiezingen.

We zien een prominent sociaal-democraat die kalend is. Het kan je zo maar kan overkomen. Maar iets je laten overkomen past niet in het imago van een groot leider. Daar moet volgens het begrippenkader van Bert Bokhoven omgedacht worden. Hoe kan het passieve ondergaan van kaal worden, worden omgezet in doelgerichte actie. Ook daar had Bert Bokhoven een verbluffend eenvoudige oplossing voor. Scheer het haar helemaal af. Perceptie: het is hem niet overkomen, het is een bewuste keuze. Resultaatgerichte actie. Van de nood een deugd maken. Een voorbeeld voor het volk. Dat is pas een leider. 

En wat dachten we van die andere. Het was een peulenschil; alleen nog even de verkiezingen en de sympathieke man zou onze nieuwe premier zijn. De man had evenwel de enormiteit begaan door zich niet in te lezen in Bert’s gedachtegoed. Het zorgvuldig opgebouwde imago werd volledig vernietigd toen wij hem gezellig thuis zagen en hij bekende dat hij ooit eens naar Spanje op vakantie geweest was en dat daarmee het buitenland gebleven was voor wat het was. We konden niet anders dan daaruit opmaken dat de goede man beschikte over grote internationale belangstelling en ervaring. De vlotheid waarmee hij voorts Engels sprak vestigde een voor hem minder gewenst imago. Volgens Bert, een beginnersfout door op de verkeerde manier en op het verkeerde moment te omdenken in perceptiemanagement.  Eigenwijs, dacht Bert. 

Bij het managen van beeldvorming heeft Bert volgens zijn beproefde AiA concept (Advies in Alles) met grote regelmaat geadviseerd om een “woordvoerder” in te zetten als de directie zelf niet meer in staat is om de zaken “goed”  over het voetlicht te krijgen. Briljant. Iemand die de mening van een ander mag verkondigen. Maar dit even terzijde.  Hoe vaak zien we het niet op televisie. Een zaal vol getergde klanten. Tot het uiterste getergd omdat zij door een leverancier onheus behandeld worden en geen kant meer uit kunnen. Prachtige real life televisie. En dan een vertegenwoordiger van het bedrijf. Natuurlijk niet de topman, maar een masochistisch ingestelde onderknuppel die zijn bovenbaas een plezier wil doen in ruil voor een carrière stapje. De strategie van de onderknuppel is briljant: je gezicht laten zien, begrip tonen voor de aanwezigen, zeggen dat je fout zit, de schuld geven aan de fusie, beloven dat binnen twee weken de hele tent als een zonnetje loopt en de problemen van de aanwezigen na de uitzending allemaal in één keer oplossen. Dat leverde een luid applaus op van de makke, geschoren schapen. Fan-tas-tisch perceptiemanagement.

Bert stelt ons voor een intellectuele uitdaging door ons de vraag te stellen: “wat kunnen we hier van leren?  Zorg zelf zo nu en dan voor flinke problemen en los die zichtbaar op. Haast je niet. De pijn mag best wel geruime tijd voelbaar zijn. Een opgelost probleem laat uiteindelijk een veel warmere herinnering na dan een product of dienst waar nooit wat mee is. Een briljante benadering van een probleem. Omdenken in de ware zin van Bert’s gedachtegoed.

Zo maakte Bert mij ook attent op nieuwe ontwikkelingen in het hedendaagse managementdenken waar de perceptie van leiderschap aan de orde is. Het leiderschap van de zesjes. Vroeger heette een afdelingshoofd een “chef”. Daarna werd hij een “manager”. Maar dat was moeilijk. Nu het consensus denken een trend wordt is de manager een “leidinggevende” geworden. Het zal aan mij liggen, maar ik moet dan altijd denken aan een assistent loodgieter. En ik vraag me ook altijd af waar die “leiding-ontvangenden” dan zijn. Maar ook dit heeft iets met perceptiemanagement te maken.

In de voorbereiding tot mijn benoeming tot hoogleraar Perceptiemanagement gaf Bert mij nog een waardevol en welkom advies. Let maar eens op de komende tijd, zei Bert. Nu je de essentie van perceptiemanagement en imagotransplantaties hebt begrepen,  zul je er veel plezier aan beleven als je de voorbeelden bij je langs ziet komen. Dank, Bert, ik kijk er naar uit. 

Peter Tersteeg

Bert Bokhoven over eenheidsworsten

Onlangs zag ik op een forum voor interim managers een uitgebreide discussie over de vraag “Bent u een doorsnee interim manager of valt u op door uw presentatie?” Een simpele vraag, maar het antwoord is niet zo eenvoudig. Het leek mij dan ook raadzaam om mij bij de meningsvorming te laten bijstaan door Bert Bokhoven, de onbekende filosoof. Ook Bert was het al opgevallen dat velen zich druk maken of ze nu wel of niet eenheidsworsten zijn. Aan Bert had ik reeds aangegeven dat het voor mij duidelijk is. Ik ben namelijk een eenheidsworst, ook al probeer ik om het niet te zijn door creatieve oplossingen te vinden voor moeilijke problemen.  Ik doe dingen. Meestal gewone dingen, maar soms ook onmogelijke dingen. En dat probeer ik zo goed mogelijk te doen, omdat ik dat leuk vind. 

 

Op AiA advies van Bert heb ik ooit besloten van management mijn beroep te maken. Dat was een geweldig advies, want ik heb ik er nooit spijt van gehad en ik beleef daar nog steeds veel plezier aan. Plezier in het helpen van mensen, organisaties en goede doelen. Heel gewoon dus. In de traditie van Bert Bokhoven. 

 

Zoals Bert - met zijn scherp intellect - al eens voorzien had, zou ik als eenheidsworst een Onbekende Nederlander blijven. En ik vind dat helemaal prima. Want als Onbekende Nederlander kun je nog een mening hebben over zaken die een BN’er niet kan hebben. Als ze tenminste al een eigen mening hebben die ergens op slaat. Schitteren in oppervlakkigheid is sommige BN'ers immers bepaald niet vreemd. Maar dit geheel terzijde. Als OBN’er kun je ook allerlei dingen doen die BN’ers – behoudens Gordon & Joling – zich volstrekt niet kunnen permitteren. In je neus peuteren of ongeschoren over straat gaan bijvoorbeeld. Ik zou het er niet voor over hebben om al dat allemaal te moeten opgeven. Ik wil dan ook graag een Onbekende Nederlander blijven. En, dat zal mij best wel lukken. Ik heb een geode leerschool gehad bij Bert Bokhoven. 

Een ander fenomeen is de VIP. Zo regelmatig komen er allerlei uitnodigingen waar je als kennelijke VIP voor wordt uitgenodigd. Wat dan de definitie is van een VIP is daarbij volkomen onduidelijk. Laat mij dan ook maar een Onbelangrijke VIP zijn. Ook dat bevalt prima en ik kan dan tenminste doen wat ik zelf allemaal leuk vind. Wat een onzinnige vraag overigens. Bent u een doorsnee interim manager of valt u op door uw presentatie. Alsof dit tegengestelde keuzemogelijkheden zijn. Ik volg daarbij Bert’s verbluffend eenvoudige advies: “Be yourself and be that perfectly”. 


Peter Tersteeg

Bert Bokhoven over de crisis

Bert Bokhoven was een groot man. Een briljant denker. Een uitmuntend filosoof, ook al had hij dat zelf niet in de gaten. Bert Bokhoven dacht na over de zin van het leven. Daar is het verder bij gebleven, want ook Bert heeft het antwoord daarop niet gevonden.

Bert dacht ook na over de vraag of een spiegel het doet als je niet kijkt. Ook op deze prangende levensvraag heeft Bert geen antwoord gevonden. En toch was Bert een briljant denker. Een denker met allure. Jammer dat er niets over hem bekend is. En helaas is Bert in vergetelheid geraakt zoals zovelen overkomt.

Nooit heb ik iets van Bert gelezen, noch heb ik hem ooit ontmoet. En verder weet ik helemaal niets van de man. Maar ik ben en blijf een groot fan van Bert. Vanwege zijn  eenvoud; vanwege zijn probleemoplossend denken.   Als Bert nog onder ons zou zijn, zou Bert de huidige eurocrisis doordacht hebben en met een verpletterend eenvoudige oplossing zijn gekomen: "geef niet meer uit dan je hebt". En dat is Bert ten voeten uit.  Een voorbeeld voor ons allen.

Ook heeft Bert aan de wieg gestaan van het denken over vermijdbare kosten. Kosten die je in ieder geval  kunt uitstellen; en zelfs ook helemaal achterwege kunt laten. Interessante materie voor de politici onder ons die betrokken zijn bij de besluitvorming om een legermuseum van 160 mln  (200 mln bij de oplevering) te bouwen op een moment dat nota bene 28 mld bezuinigd moet worden. Wat zou Bert daar toch van gevonden hebben.

Ik vind het dan ook niet terecht dat Bert  met zijn inspirerende gedachtegoed vergeten lijkt te zijn. Maar misschien kunnen we daar nog iets aan doen door het gedachtegoed van Bert aan te passen en te actualiseren. Zoals dat ook met Pim Fortuyn - onze Pim - gebeurd is.

Peter Tersteeg

Bert Bokhoven over positief denken

Het wordt met de dag erger. Die vreselijke files. Een absolute ramp en een zinloze verspilling van tijd. Alsof het allemaal niets kost. En dan nog het gadver gevoel als je in alle vroegte moet vertrekken om naar je werk of een afspraak te gaan. Je kunt bijna niets meer plannen: je bent of te laat of veel te vroeg. Vreselijk allemaal toch. Als je dat dan allemaal zo eens aan ziet dan zou daar toch een oplossing voor moeten zijn.

Terwijl ik daar zo eens over nadacht, vroeg ik mij af wat Bert Bokhoven - de onbekende filosoof – daar nu allemaal van gevonden zou hebben. Ik ben er zeker van dat Bert met de hem kenmerkende eenvoud en bescheidenheid daar een oplossing voor gevonden zou hebben die ons allen verstomd zou doen staan. Een briljante oplossing in al zijn eenvoud. En inderdaad, Bert Bokhoven had een briljante oplossing.

Bert was tot een oplossing gekomen die zijn oorsprong vond in het Chinese denken. Bert had zich namelijk gerealiseerd dat het Chinese begrip van crisis is opgebouwd uit de karakters voor 'bedreiging' en 'kans'. Men gaat er van uit dat er een samenhang bestaat tussen deze schijnbare tegenstellingen. En dat een crisis dus niet alleen maar bedreigend is. Bert toonde aan dat er aan een crisis evident kansen verbonden zijn. Een denkraam gebaseerd op positief denken. Een model van omdenken dat onwillekeurig tot oplossingen leidt. Een oplossing niet in het aanleggen van nog meer asfalt, maar gewoon creatief met je tijd omgaan. Je tijd aangenaam en nuttig besteden. As simple as that.

Met Bert’s gedachtegoed als leidraad dacht ik dat het wel eens interessant zou zijn om Driving Brains op te zetten: een service om (top)managers naar hun werk of afspraak te rijden. Het zou mooi zijn als dat in een prachtig glimmende Bentley zou kunnen, maar gezien de kredietcrisis mag je niet verwachten dat een bank een dergelijk initiatief wil financieren. Ik zou het voorlopig dan even moeten doen met een eenvoudige Cadillac. Het idee is om als we dan we dan zo in de auto zitten - waarschijnlijk in zo’n onterechte file - we uw tijd nuttig dan nuttig kunnen invullen door bijvoorbeeld de strategie van uw onderneming te bespreken en wij u advies kunnen geven. Over management.

Een vorm van filecoaching: een aardig idee toch. Van A naar Beter. Advies volgens het beproefde AiA concept (Advies in Alles). Van hier naar wow ! Management advies op een creatieve manier. Over crisis, groei, consolidatie. Over oplossingen. Resultaatgericht de file in; met een blik op de weg. De blik op uw weg kan zo maar veranderen door de gesprekken die wij voeren. It is lonely at the top, en vertrouwelijke zaken zijn veelal intern moeilijk bespreekbaar. Ook daar biedt file coaching de oplossing voor. Vertrouwelijke en inspirerende gesprekken met iemand die zijn sporen in het bedrijfsleven verdiend heeft. Iemand die het gewoon leuk vind om anderen op een creatieve manier als mentor bij te staan bij de alledaagse beslommeringen die bij het managen van een onderneming horen.

En wat dacht u van Flying Brains: wij gaan met u mee op zakenreis en helpen u met de contacten en contracten voor uw buitenlandse opdrachtgevers. Wij hebben iets met China en kunnen ons daardoor wellicht heel nuttig voor u maken. Het is allemaal bespreekbaar. Zelfs in het Chinees ! En dan hebben we nog Brains for Rent in de aanbieding: executive interim management om uw onderneming op tijdelijke basis bij te staan bij alle zaken die aan de orde komen bij crisis, groei, of consolidatie van een organisatie. Herpositionering, rendementsherstel, reorganisaties en start-ups. Allemaal leuk om te doen.

Maar, er is meer. Braindonaties: kennis en ervaring (gratis) beschikbaar stellen aan goede doelen. Zoals we dat doen voor de Stichting Noble House Nepal (http://www.engely.eu).

Al met al een briljant voorbeeld van positief denken; een voorbeeld van omdenken van crisis naar kansen. Bert Bokhoven, dank.

Via onze website http://www.driving-brains.nl/welkom.html kunt u kennismaken met onze dienstverlening. Uiteraard bent u ook welkom voor een nader oriënterend gesprek waarbij wij u ons concept van file-coaching graag verder zullen uitleggen. U kunt ons bereiken via Bert.Bokhoven@Kenze.nu

Peter Tersteeg

Bert Bokhoven over levensgenieters

Onlangs was ik bij een bijeenkomst waar veel mensen aanwezig waren met een stevig overgewicht.  Het viel mij op dat vrijwel allen van mening waren dat hun overgewicht er louter en alleen was omdat zij levensgenieters waren. 

Wat zou Bert Bokhoven – de onbekende filosoof – daar nu van gevonden hebben ? Het lijkt mij evident dat Bert onmiddellijk zou doorzien dat hier ernstige denkfouten gemaakt worden. Bert zou onmiddellijk vraagtekens plaatsen bij de stelling van deze levensgenieters als zou overgewicht een actieve handeling zijn, die direct verband houdt met het levensgenieterschap. Bert zou met zijn unieke vermogen om complexe materie tot een verbluffende eenvoud terug te brengen onmiddellijk de vlijmscherpe analyse getrokken hebben dat obesitas uitsluitend het gevolg is van ongestructureerde en veelal onbewust inname van spijzen en dranken. Als voetnoot zou Bert daar zeker aan toegevoegd hebben dat het een gelegenheidsmisvatting is om aan te nemen dat eten als zodanig bepaalt of je een levensgenieter bent. Bert wijst terecht op het tegendeel in de redenering: alsof mensen die minder door eten geobsedeerd zijn geen levensgenieter zouden kunnen zijn. Ik heb eens opgezocht hoe het begrip levensgenieter gedefinieerd wordt en kwam daarbij tot verrassende vondsten.  Bert maakt ons met zijn denken pijnlijk duidelijk dat, om het predikaat “levensgenieter” te mogen dragen, er wel iets meer moet zijn dan iemand die gewoon te veel eet. Daarmee zou je volgens Bert de ware levensgenieter bepaaldelijk te kort doen. 

In zijn toelichting op zijn denkmodel geeft Bert aan dat het het levensdoel van levensgenieters is om in alles gelukkig te zijn. Daarin zijn ook elementen van de psycho-sociale benadering te herkennen: levensgenieters willen alle mogelijke kansen op geluk pakken, en de pijnlijke momenten zoveel mogelijk vermijden. De ervaring is het belangrijkste, en onprettige ervaringen moeten zo lang mogelijk ontlopen worden. De levensgenieter is erg optimistisch, en kan dit optimisme goed op anderen overbrengen door overtuigend, en vooral ook,  veel te praten. Het zijn interessante gesprekspartners, mits er geen probleem is dat besproken moet worden.

De literatuur leert dat levensgenieter door hun grenzen verleggende, vernieuwende houding levensgenieters interessante ideeën hebben. Wel hebben ze iemand anders nodig om het idee goed uit te werken, want zelf kunnen ze niet lang genoeg op één ding focussen om het ook af te maken. Gelukkig kunnen ze met hun taalvaardigheden goed andere mensen motiveren en  het potentieel in andere mensen naar boven halen. De levensgenieter is een veelzijdig individu, die steeds op zoek gaat naar nieuwe, opmerkelijke zaken en altijd meerdere opties wil open houden. Levensgenieters zitten vol met nieuwe ideeën en potentiële toekomstvisies. Levensgenieters kunnen niet tegen routine en zijn niet goed in dingen afmaken; rennen weg van emoties en plichten. Grenzen moet je een levensgenieter dan ook vooral niet op willen leggen. Levensgenieters zijn uiterst goed gezelschap, omdat ze intrigerend en grappig zijn, en veel fascinerende verhalen kunnen vertellen. Het moet alleen niet serieus worden, want dan rent de levensgenieter weg.

Toch is Bert het niet eens met de beschrijving van het archetype “levensgenieter” door de zogenaamde deskundigen. Naar Bert’s – verfijnde – smaak is een levensgenieter iemand die kan genieten van al wat het leven hem biedt. De vreugde van het nieuwe leven, de vreugde van geluk, de vreugde van zichzelf te kunnen ontwikkelen. Vreugden of genietingen die het zinnelijke genot te boven gaan of aanvullen. 

Ik realiseer mij dat ik volgens het gedachtegoed van Bert een levensgenieter ben. Ik was mij daar nog niet echt van bewust, ook al houd ik van lekker eten.  Bert, dank voor dit inzicht. 

Peter Tersteeg

Bert Bokhoven over melancholieke mannen

Bert Bokhoven – de onbekende filosoof – zou genoten hebben van de film "Gianni e le donne". Een film over het afscheid nemen van het werkzame leven. En leven waarin mannen nog een positie hadden. Een positie met aanzien, invloed en macht. "Gianni e le donne" gaat over de melancholie van oudere mannen. Over oudere mannen die bij elkaar zitten en het leven bespreken, maar vergeten het te leven. Het natuurlijk gaat het niet over mij, maar over de rest. Over bijna iedereen dus.

Als Bert hier zijn licht over zou hebben laten schijnen zou hij tot de verbluffend eenvoudige conclusie zijn gekomen, dat het eigenlijk onbedaarlijk grappig is om gewoon te zijn. En gewoon als ieder ander ouder te worden. Iedereen probeert anders dan anderen te zijn. Iedereen probeert zo krampachtig anders dan gewoon te zijn. Bert brengt ons met zijn vlijmscherpe analyse tot het verhelderende inzicht hoe dwaas sommige ouderen zich gedragen om te laten zien hoe jong ze nog zijn. Velen hebben de misvatting dat zij uniek zijn, maar juist door hun dwaasheid zijn ze weer hetzelfde als de meeste van al die anderen. Want volgens de benadering van Bert maakt dat nu juist dat je hetzelfde bent. Dat je heel gewoon bent.  

Diepgaand  onderzoek van Bert zou zonneklaar aan het licht gebracht hebben dat de ouder wordende mensch de voordelen van het heden rationaliseert. Het “het mag niet meer” wordt vertaald naar “het hoeft niet meer”. Onderzoek toont aan dat het rustig om je heen wordt. Een natuurlijke, biologisch ingegeven ontwikkeling  die de oudere man bewust ook zoekt omdat hij de hectiek niet meer aan kan.  De denkbeelden staan veelal vast; meningen worden niet meer aangepast. Het is zoals hij vindt dat het is. Nieuwigheden zijn niet nodig; daar is geen tijd voor. De werkelijkheid ligt echter anders, aldus Bert.  De pensionado begrijpt het niet meer. De wereld is niet meer van hem. Hij treedt bij voortduring in herhaling, al zijn verhalen zijn niet nieuw meer. En, er gebeurt niets meer. Behalve misschien nog voor de kinderen, is de pensionado voor niemand meer interessant.

 

Je komt op een punt dat je het verder wel kunt vergeten. Het wordt alleen maar slechter. Je bent heel definitief over je hoogtepunt heen. Het hoeft allemaal niet meer. Eindelijk. Je beseft toch wel dat je vanaf dat moment ontoerekeningsvatbaar verklaard bent. Niemand ontkomt daar aan. Het wordt allemaal iets minder. Ader­verkalking rukt op. Het lukt nog maar twee keer in de week. Je wordt wat trager en begrijpt de jeugd niet meer zo goed. Je leest ook al alle overlijdensadvertenties in de krant. En stiekem bij de tandarts de senioren bladen vol advertenties over instapbaden, steunzolen en bruingetinte energieke anderen. Kortom, je zou het niemand toewensen. Maar het gebeurt je en ineens ben je er nog blij mee ook.

Volgens de inzichten van Bert een groot sociaal probleem, maar er zijn ook oplossingen. En gelukkig kan Bert ons ook hier uitzicht bieden op een briljante maar simpele oplossing. Simpel in al zijn eenvoud. Een oplossing zo kenmerkend voor Bert. Immers, men  mag nu weer een vriendin nemen. Niemand die het nog kwalijk neemt. Men mag nu ook op zaterdag­middag in de kou rondtoeren in een oude sportwagen met open dak en denken dat alle vrouwen kijken. Dat men kou vat en spierpijn krijgt, hoeft niemand te merken.

Men mag nu meedoen aan al die filo­sofische beschouwingen over de kwaliteit van het leven en men slikt 's winters al die vitamine­pillen van Dr Vogel. En als men een hekel hebt aan grijs, mag men  vanaf heden je haar verven. En ook al zijn er wel eens van die momenten dat men zich in de gracht zou willen laten rijden, is dat toch niet aan te bevelen. Immers de basis van het denken van Bert is gelegen in de filosofie “tel zegeningen in plaats van schaapjes”. En dit inzicht leidt tot interessante oplossingen. Wat dacht je er immers van om je 60e verjaardag pas over 11 jaar te vieren. Niemand die het zal merken. Een volgend lonkend perspectief is ongetwijfeld de mogelijkheid om korting op treinreizen te krijgen (in de daluren) en op mid­weekar­rangementen bij Center Parcs. Dus waarom nu eigenlijk getreurd; het hoort er nu eenmaal allemaal bij.

Interessant is de stelling van Bert dat de pensionado steeds meer in het verleden gaat leven. Soms een mooi verleden waar hij naar terug verlangd, ook al weet hij heel goed dat het niet meer bestaat. En daar wordt hij melancholiek van. Het leven dat toen echt niet zo mooi was als nu gedacht wordt. Maar het maakt je gelukkig. En dan breekt ook de periode aan dat vrouwen niet meer naar je kijken. Maar dat heb je niet meer door.  En dat is misschien maar goed ook.

Peter Tersteeg